Apelacioni sud u Beogradu oslobodio je četvoricu nekadašnjih pripadnika Državne bezbjednosti optužbi za učešće u ubistvu novinara Slavka Ćuruvije 1999. godine. Sud je preinačio prvostepenu presudu i pravosnažno oslobodio Radomira Markovića optužbe za teško ubistvo u podstrekavanju, a Milana Radonjića, Miroslava Kuraka i Ratka Romića da su, kao saučesnici, izvršili teško ubistvo.
Na sajtu suda je 2. februara objavljeno da “nema neposrednih i posrednih dokaza koji bi pouzdano potvrdili da su Marković, Radonjić, Kurak i Romić izvršioci ovog krivičnog djela”.
Na ovu odluku ne postoji pravo žalbe.
Kako je tekao postupak
Vlasnik lista “Dnevni telegraf” i nedjeljnika “Evropljanin” Slavko Ćuruvija je ubijen 11. aprila 1999. godine u prolazu ispred zgrade u kojoj je živio. Suđenje za ubistvo je počelo u junu 2015. sedamnaest godina od ubistva Ćuruvije. Specijalni sud u Beogradu proglasio je 2019. krivim četvoricu nekadašnjih pripadnika Državne bezbjednosti za ubistvo, a sud je naveo da je neposredni izvršilac ubistva NN lice.
Tom presudom su na po 30 godina zatvora osuđeni šef Državne bezbjednosti u vrijeme vlasti Slobodana Miloševića, Radomir Marković i nekadašnji šef beogradskog centra DB-a Milan Radonjić. Nekadašnji pripadnici DB-a Ratko Romić i Miroslav Kurak osuđeni su na po 20 godina. Apelacioni sud je, međutim, tu presudu ukinuo u septembru 2020. Odluku je, između ostalog, obrazložio time da je Specijalni sud presudom prekoračio optužbu i uvođenjem NN lica kao neposrednog izvršioca ubistva izmjenio činjenično stanje opisano u optužnici.
U ponovljenom postupku Specijalni sud je u decembru 2021. donio presudu kojom su ponovo Marković i Radonjić osuđeni na po 30 godina zatvora, dok su Romić i Kurak dobili po 20 godina zatvora. Apelacioni sud je od decembra 2022. razmatrao žalbe optuženih. U odluci, koja je objavljena 2. februara, navodi se da se da je Apelacioni sud donio odluku da otvori pretres pred drugostepenim sudom, jer je prvostepeni sud “prekoračio optužbu, povrijedio identitet optužbe i presude i nije riješio predmet optužbe”.
Nakon ponovnog ispitivanja svjedoka, sud je utvrdio da su iskazi iz istrage “ne samo nepouzdani, već i da se ne mogu sa sigurnošću prihvatiti kao istiniti”. Po ocjeni Apelacionog suda, “tokom postupka nije utvrđeno postojanje organizovane kriminalne grupe, niti je utvrđeno ko je, kada i gdje učestvovao u sačinjavanju prethodnog dogovora i plana za ubistvo Ćuruvije, a nije izveden ni jedan dokaz u prilog navodima optužbe, da je takav nalog dat od strane NN lica iz najviših struktura vlasti”.
“Činjenica da je Slavko Ćuruvija bio kritičar tada aktuelne vlasti, za ovaj Sud nije sporna, ali s obzirom na to da je u odnosu na okrivljene donesena oslobađajuća presuda, Sud se nije ni mogao upuštati u motive izvršenja ovog krivičnog djela”, navedeno je na sajtu suda.
Ko je bio Slavko Ćuruvija?
Slavko Ćuruvija je, nakon što je napustio poziciju glavnog i odgovornog urednika u državnom listu “Borba”, osnovao “Nedeljni telegraf”, početkom 1996. godine i prvi nezavisni dnevnik u Srbiji “Dnevni telegraf”, a zatim i nedjeljnik “Evropljanin”.
Bio je kritičar vlasti tadašnjeg autoritarnog predsjednika Slobodana Miloševića. Po posebnom medijskom zakonu, “Dnevni telegraf” je uz još nekoliko medija, zabranjen 14. oktobra 1998. godine, nakon čega je štampan u Crnoj Gori i distribuiran u Srbiji kroz mrežu izdavača.
U oktobru 2020. godine, Univerzitet Columbia u New Yorku objavio je analizu slučaja Ćuruvije gdje se navodi da je osuđujuća presuda Prvostepenog suda – prelomna presuda – jer bi to bilo prvi put u historiji Srbije da ljudi odgovorni za ubistvo novinara odgovaraju.
Tokom posljednje tri decenije, u Srbiji je ubijeno troje novinara i nijedan slučaj nije razriješen.